Dryf w żeglarstwie ma dwa znaczenia.
Pierwsze to tzw. „znos”. Siła aerodynamiczna, która powstaje na żaglach, nie powstaje w osi jachtu, ale pod kątem. Najbardziej interesują nas jednak jej składowe: pierwsza – w osi jachtu, generującą ruch do przodu i drugą – skierowaną prostopadle (siła przechylająca) generującą ruch zwany właśnie dryfem.
Drugie znaczenie dryfu to manewr. Polega on na „zatrzymaniu” jachtu na żaglach na wodzie, bez użycia kotwicy. Nie jest to całkowite zatrzymanie jednostki, gdyż jacht w dryfie porusza się, ale zdecydowanie wolniej i bez potrzeby ingerencji sternika i załogi.
Manewr rozpoczynamy od poinformowania załogi, co będziemy robić komendą wydaną przez sternika Do dryfu, na którą każdy członek załogi odpowiada Jest do dryfu. Sternik rozpoczyna ostrzenie i kiedy jest już w ostrym bajdewindzie wydaje komendę do szotmena (w tym przypadku lewego) Lewy foka szot wybierz. Jeżeli jest taka możliwość może wydać komendę Lewy foka szot wybierz i obłóż.
Szotmen oczywiście odpowiada Jest lewy foka szot wybierz i obłóż. Nie przerywając cyrkulacji sternik wybiera grota. Kiedy jacht przejdzie linie wiatru dziobem grot powinien być wybrany do diametralnej jachtu (czyli ustawiony wzdłuż linii dziób-rufa). Kiedy jacht minie linia wiatru sternik luzuje grota w taki sposób, aby żagiel swobodnie ustawiał się. Kiedy żagiel ustawi się w pozycji jak do półwiatru, należy szybkim ruchem rumpla/rogatnicy/koła sterowego przełożyć ster na drugą stronę. Fok pracuje teraz „na wstecz”, ster jest wychylony na burt, ster znajduje się po przeciwnej stronie niż grot. Szybkie wyłożenie steru jest istotne, ponieważ niektóre jednostki potrafią wrócić na poprzedni hals kiedy efektywność steru będzie większa niż działanie foka.
Jacht postawiony w dryfie powinien sam wykonywać ruch na zmianę ostrząc i odpadając. Związane jest to naprzemiennym działaniem steru i foka. Kiedy działa fok, jacht odpada jednocześnie rozpędzając się kiedy nabiera prędkości takiej że efektywność steru jest większa wtedy jacht zaczyna ostrzyć wytracając prędkość. Niektóre jachty utrzymują stan równowagi wtedy jacht nie wykonuje ostrzenia i odpadania tylko przesuwa się bokiem po wodzie.
Po stronie nawietrznej można w wodzie zaobserwować wiry które tworzą się dookoła miecza od których jacht się odsuwa. Ponieważ dryf nie wymaga ingerencji ani załogi ani nawet sternika, to jest to dobry moment aby dokonać drobnych napraw jeżeli takie są wymagane, zjeść obiad, albo np zrzucić grota przed wejściem do portu na samym sztakslu przednim z wiatrem.
Manewr wyjścia z dryfu jest trywialny polega na w miarę jednoczesnym wyluzowaniu foka po stronie nawietrznej, wybraniu po stronie zawietrznej, zebraniu grota do pracy i wyprostowaniu steru. Rozpoczynamy, jak przy każdym manewrze od poformowania załogi co będziemy robić Do wyjścia z dryfu. Ważne jest to aby cała załoga odpowiedziała Jest do wyjścia z dryfu dryfu ponieważ w jacht w jednej chwili zacznie się inaczej zachowywać. Kiedy już wiemy że wszystkie osoby na pokładzie są przygotowane pada komenda Lewy foka szot luz (nawietrzny) Prawy foka szot wybieraj (zawietrzny) od szotmenów padają powtórzone komendy ze słowem jest.
Komendy:
| Wejście w dryf | wyjście z dryfu |
|
|
Komentarz jednego z najlepszych instruktorów to tego tekstu powyżej:
Nie zgadzam się, przy wyjściu z dryfu żeby nie zniszczyć foka (albo żeby nie poleciał przed sztag w przypadku jednostek zawietrznych ) komendy powinna iść jak przy rufie najpierw komenda „wybieraj” a potem „luzuj”, albo przynajmniej „luzuj” i „wybieraj”. Taki „luz” np. na Maku to jest „wytarmoszony” i zawinięty wokół sztagu fok. Ale to już opinia a nie copywriting 😉